NASA'nın Grönland’daki buzullar altında keşfettiği eski bir Amerikan askeri üssü, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu bölgeye olan ilgisini yeniden alevlendirdi.
1950’lerde gizlice inşa edilen ve "buzun altındaki şehir" olarak bilinen Camp Century, 66 yıl sonra radar görüntüleme ile tekrar ortaya çıkarıldı.
SOĞUK SAVAŞ'IN HAYALETİ: CAMP CENTURY
NASA araştırmacısı Chad Greene, Nisan 2024’te bir buz tabakası üzerinde uçarken, radar sistemleri sayesinde beklenmedik bir keşfe imza attı. Yerden yaklaşık 30 metre derinlikte, tüneller ve yapı kalıntılarının bulunduğu tespit edildi.
Bunların, 1959’da Soğuk Savaş döneminde inşa edilen Camp Century’e ait olduğu belirlendi. Üs, o dönem Project Iceworm kapsamında Sovyetler Birliği’ni hedef alacak nükleer füzelerin yerleştirilmesi için inşa edilmişti.
Camp Century, toplam uzunluğu 3 kilometreyi aşan 21 tünelden oluşuyordu. Ancak buz tabakasının istikrarsız yapısı nedeniyle nükleer silah konuşlandırma fikri çok geçmeden terk edilmişti.
1967’de üs kapatılmış, reaktör ve tehlikeli atıkların bir kısmı çıkarılsa da altyapının geri kalanı buzlara terk edilmişti.
TRUMP: “GRÖNLAND’A SAHİP OLMAMIZ GEREKİYOR”
Camp Century’nin yeniden keşfi sonrası Başkan Trump, Grönland’ı ABD topraklarına katma hedefini yeniden gündeme taşıdı. 2024 başkanlık kampanyasında da sık sık vurguladığı bu planı, ulusal güvenlik gerekçesiyle savunuyor. Meet the Press programına verdiği 4 Mayıs tarihli röportajda, “Grönland’ı çok fena istiyoruz,” diyen Trump, adayı satın alma teklifinin yanı sıra “askeri müdahaleyi dışlamıyorum” ifadesiyle dikkat çekti.
Trump ayrıca Grönland halkına da seslenerek, “Oradaki az sayıdaki insanla ilgileneceğiz, onları seveceğiz,” dedi.
Trump'tan ABD istihbaratına Grönland talimatı
TARİHSEL ARKA PLAN: ABD’NİN BİTMEYEN GRÖNLAND İLGİSİ
Grönland üzerindeki Amerikan ilgisi yeni değil. ABD, II. Dünya Savaşı sırasında adanın savunmasını üstlenmiş ve 1946’da Danimarka’ya 100 milyon dolar teklif ederek Grönland’ı satın almak istemişti.
Teklif reddedilse de, Amerikan askerleri bölgede kalmaya devam etti. 1951’de Danimarka ile imzalanan anlaşmayla ABD, Grönland’da üs kurma hakkını elde etti. Camp Century, bu sürecin bir parçası olarak inşa edilmişti.
Soğuk Savaş döneminde Grönland’da 17 ayrı ABD üssü ve yaklaşık 10.000 asker bulunuyordu. Bugün ise sadece Pituffik Uzay Üssü’nde yaklaşık 150 Amerikan askeri görev yapıyor.
NASA RADARLARIYLA GÖRÜLEN UNUTULMUŞ ŞEHİR
NASA’nın keşfi, yeni nesil Synthetic Aperture Radar (UAVSAR) sistemiyle gerçekleştirildi. Bu sistem, buz tabakasının yüzeyi, iç katmanları ve altındaki kayaç yapıyı görüntüleyebiliyor. Radar sayesinde 3 boyutlu olarak elde edilen görüntüler, Camp Century’nin bilinen yapısal planıyla büyük benzerlik taşıyor.
Araştırmacı Greene, “Yeni verilerde, buz altındaki gizli şehre ait bireysel yapılar daha önce hiç görülmediği kadar net görünüyor,” dedi. Keşif, doktorların insan vücudunun içini görüntülemek için kullandığı ultrason sistemine benzetiliyor.
KİMYASAL KALINTILAR VE STRATEJİK DEĞER
Camp Century, aynı zamanda taşınabilir nükleer reaktörle çalışan ilk askeri üslerden biriydi. Reaktör üs terk edilirken çıkarıldı, ancak diğer altyapılar buzların içinde kaldı. Proje Iceworm kapsamında yer alan bu üs, Sovyetler’e karşı gizli nükleer üsler ağı kurma planının merkezinde yer alıyordu.
Üssün yeniden keşfiyle birlikte ABD’nin Grönland’a dair stratejik hesapları da yeniden gündeme geldi. Grönland’ın konumu, zengin yeraltı kaynakları (nadir toprak elementleri, petrol ve doğal gaz) ve Pituffik Uzay Üssü gibi altyapılar, adayı hem askeri hem ekonomik açıdan cazip hale getiriyor.
TRUMP YÖNETİMİNİN STRATEJİSİ: KUZEY KUTBU’NDA HAKİMİYET
Trump yönetimi, Grönland’ı kontrol etmenin, Çin ve Rusya’nın Kuzey Kutbu'ndaki etkisini dengelemek için hayati öneme sahip olduğunu savunuyor. Grönland’ın alınması halinde ABD ve NATO’nun bölgedeki etkisinin artacağı, uzay ve füze savunma operasyonlarının güvence altına alınacağı belirtiliyor.
Kamp Century ve Iceworm projesine dair belgeler 1997 yılına kadar gizli tutulmuştu. Bugün ise bu bilgiler, ABD’nin Grönland üzerindeki uzun vadeli çıkarlarının arka planını daha iyi anlamamızı sağlıyor.
Trump, Grönland’da tekrar nükleer silah konuşlandırma planına dair doğrudan bir açıklama yapmasa da, Camp Century’nin yeniden ortaya çıkışı, Washington’un bu buzlarla kaplı adaya yönelik ilgisinin sadece sembolik değil, stratejik olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Kaynak: HABER7.COM
#ESHAHABER.COM.TR #haber #gündem #sondakika #news #press #worldnews