Yaşam

Geleneksel Lezzet: Evde Turşu Kurma

Endüstriyel turşuların aksine ev yapımı turşular hem daha sağlıklı hem de lezzetli oluyor. Probiyotik bakteri içeriği ile bağırsak sağlığını desteklerken, mevsimlik sebzelerin yıl boyu tüketilmesini sağlıyor.

04-12-2025 11:53

Turşu, sebzelerin tuzlu su veya sirke ile fermente edilerek uzun süre saklanabilir hale getirildiği geleneksel muhafaza yöntemidir. Özellikle kış aylarında vitamin kaynağı olarak önemli rol oynuyor. Gelin evde nasıl turşu yapacağınıza birlikte bakalım.

Turşu Çeşitleri
Tuzlu Su Turşusu (Fermentasyon)

Sadece tuz ve su kullanılır
Doğal bakteriler fermentasyon yapar
Probiyotik özellik taşır
Geleneksel yöntem
Daha uzun hazırlık (2-4 hafta)

Sirkeli Turşu (Konserve)

Sirke ve tuzlu su karışımı
Hızlı hazırlık (3-7 gün)
Uzun raf ömrü
Probiyotik değeri düşük
Keskin tat

Temel Malzemeler ve Ekipman

Sebze Seçimi

Salatalık: En popüler, küçük ve sert olanlar
Lahana: Beyaz veya mor, turp ile karışık
Biber: Sivri, dolma, çarliston
Havuç: Çubuk veya dilim
Karnabahar: Buketler halinde
Pancar: Dilim veya küp

Gerekli Ekipmanlar

Cam kavanozlar (1-5 litre)
Plastik veya cam kapaklar (metal paslanabilir)
Ağırlık taşı veya plaka
Büyük karıştırma kabı
Temiz su kaynağı

Temel Malzemeler

Kaya tuzu veya iyotsuz sofra tuzu
Klorlu olmayan su (filtreli veya kaynatılmış)
Sarımsak
Dereotu
Üzüm yaprağı (gevreklik için)

Mavi bir kapta karışık turşu

Klasik Tuzlu Su Turşusu

Tuzlu Su Oranı
Genel Kural: 1 litre su için 1 yemek kaşığı tuz (%3-4 tuz)
Kış Turşusu: 1 litre su için 1,5 yemek kaşığı tuz (%5-6 tuz)

Karışık Turşu Tarifi
Malzemeler (3 litre kavanoz için)

1 kg karışık sebze (salatalık, havuç, lahana, biber)
3 litre su
3 yemek kaşığı kaya tuzu
5-6 diş sarımsak
1 demet dereotu
3-4 yaprak üzüm yaprağı
1 çay kaşığı hardal tohumu (opsiyonel)

Yapım Adımları
1. Adım: Sebzeleri yıkayın ve kurutun.
2. Adım: Tuzlu suyu hazırlayın, karıştırıp tuzun erimesini bekleyin.
3. Adım: Kavanoz dibine üzüm yaprağı, sarımsak ve dereotu koyun.
4. Adım: Sebzeleri sıkıca dizin.
5. Adım: Tuzlu suyu sebzelerin üstünü tamamen kaplayacak şekilde dökün.
6. Adım: Üstte üzüm yaprağı ile örtün.
7. Adım: Ağırlık koyarak sebzelerin su altında kalmasını sağlayın.
8. Adım: Kapağı gevşek kapatın (gaz çıkışı için).
9. Adım: Oda sıcaklığında 3-5 gün, sonra serin yerde 2-3 hafta bekletin.

Salatalık Turşusu Özel Teknikleri

Gevrek Turşu Sırları

Üzüm yaprağı: Tanin içeriği gevreklik sağlar
Soğuk su: İlk günler mutlaka soğuk su
Küçük salatalık: Daha gevrek kalır
Çiçek ucu kesme: Yumuşamayı önler

Hızlı Salatalık Turşusu

Salatalıkları ortadan ikiye böl
Tuz oranını artır (%5-6)
5-7 günde hazır
Daha az gevrek ama hızlı

Lahana Turşusu (Sauerkraut)
Malzemeler

1 baş beyaz lahana (1,5-2 kg)
2 yemek kaşığı kaya tuzu
1 çay kaşığı kimyon (opsiyonel)

Yapım Yöntemi
1. Adım: Lahanayı ince ince doğrayın.
2. Adım: Geniş kapta tuz ile ovuşturun (10 dakika).
3. Adım: Suyunu salana kadar bekletin.
4. Adım: Kavanoza sıkıca bastırarak doldurun.
5. Adım: Kendi suyu sebzeyi kaplamalı (yoksa hafif tuzlu su ekle).
6. Adım: Ağırlık koyup kapağı gevşek kapatın.
7. Adım: Oda sıcaklığında 1 hafta, sonra serin yerde 2-3 hafta.

Sirkeli Hızlı Turşu
Salamura Tarifi (1 litre)

500 ml su
500 ml beyaz sirke
2 yemek kaşığı şeker
1 yemek kaşığı tuz

Yapım Adımları
1. Adım: Su, sirke, tuz ve şekeri kaynatın.
2. Adım: Sebzeleri kavanoza dizin.
3. Adım: Sıcak salamurayı dökün.
4. Adım: Soğuduktan sonra buzdolabına kaldırın.
5. Adım: 3-7 gün sonra tüketime hazır.
Turşu Bakımı ve Saklama
Fermentasyon Dönemi

İlk hafta: Günlük köpük temizleme
Tat testi: 1 hafta sonra tatmaya başla
Yüzey kontrolü: Beyaz film normal, küf değil
Gaz çıkışı: Kavanoz gazını günlük boşalt

Saklama Koşulları

Serin yer: 10-15°C ideal
Karanlık: Güneş görmesin
Kapalı: Fermentasyon bittikten sonra sıkı kapat
Raf ömrü: Serin yerde 6-12 ay

Yaygın Turşu Sorunları

Yumuşak Turşu
Neden: Sıcak su, eski sebze, yetersiz tuz
Çözüm: Üzüm yaprağı kullan, taze sebze seç
Beyaz Tabaka (Kahm Maya)
Neden: Hava teması, normal bir durum
Çözüm: Kaşıkla al, zararsız ama tat bozar
Küf Oluşumu
Neden: Yetersiz salamura, kirli ekipman
Çözüm: Turşuyu at, temizliğe dikkat et
Çok Tuzlu Turşu
Neden: Fazla tuz
Çözüm: Turşuyu suda beklet (30 dakika), tuzu azaltır
Koku Sorunu
Neden: Anormal fermentasyon
Çözüm: Düzenli köpük al, kavanoz havalandır