ADEO Cyber Security şirketinde siber güvenlik uzmanı Ersin Çahmutoğlu'nun Türkiye’nin yerli sosyal medya girişimi Next Sosyal hakkındaki yazısı şu şekilde;
Son yıllarda sosyal medya, milyarlarca insanın içerik ürettiği, tükettiği ve etkileşimde bulunduğu bir alan haline geldi. Ancak X, Facebook, Instagram ve TikTok gibi platformlar, merkezi yapılarıyla kullanıcıların içeriklerini, verilerini ve görünürlüğünü kontrol ediyor. Bu durum, veri gizliliği, sansür ve algoritmik manipülasyon gibi sorunları beraberinde getiriyor. Türkiye’nin yerli sosyal medya girişimi Next Sosyal, bu hegemonyaya meydan okuyarak merkeziyetsiz bir alternatif sunuyor.
MERKEZİYETSİZLİĞİN ÖNEMİ
Merkeziyetsiz sosyal medya, tek bir şirketin veya otoritenin kontrolü altında olmayan, dağıtık ağ yapısına sahip platformları ifade eder. ActivityPub gibi açık protokoller üzerine kurulu bu sistemler, kullanıcı verilerinin merkezi sunucularda toplanmasını önler ve toplulukların kendi kurallarını belirlemesine olanak tanır. Next Sosyal, Almanya merkezli açık kaynaklı Mastodon altyapısını kullanarak bu modeli benimseyen bir platform olarak öne çıkıyor. Açık kaynak kodu, geliştiricilerin platformu incelemesine, özelleştirmesine ve güvenliğini artırmasına imkan sağlıyor.
NEXT SOSYAL’İN FARKLILIKLARI
Next Sosyal, X gibi merkezi platformlara benzer bir mikroblog yapısı sunarken, bazı temel farklarla ayrışıyor:
Kendi Kurallarını Belirleyen Topluluklar: X’te içerik kuralları şirket tarafından belirlenirken, Next Sosyal’de her sunucu kendi topluluk kurallarını oluşturur. Bu, sansür ve “shadow ban” gibi uygulamaları engeller.Veri Güvenliği ve Yerli Altyapı: Kullanıcı verileri Türkiye’de saklanarak veri gizliliği ve dijital egemenlik açısından güven sağlıyor. X ve Meta gibi platformların aksine, Next Sosyal verileri reklam hedeflemesi için kullanmıyor.Gerçek Kullanıcı Odaklılık: Sahte ve bot hesapların önüne geçen Next Sosyal, yalnızca gerçek kullanıcıların platformda yer almasını sağlıyor, böylece daha güvenli bir iletişim ortamı sunuyor.T3 AI Entegrasyonu: Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı ve Baykar tarafından geliştirilen “ahlaklı yapay zeka” T3 AI, kullanıcıların etiketlediği içeriklere hızlı ve etik yanıtlar vererek platformun etkileşimini güçlendiriyor.TARTIŞMALAR: YERLİ VE MİLLİ Mİ, YOKSA MASTODON MU?
Next Sosyal, “yerli ve milli” söylemiyle tanıtılsa da, Mastodon altyapısına dayanması eleştirilere yol açtı. Teknoloji uzmanları, platformun Almanya merkezli açık kaynaklı bir yazılım üzerine inşa edildiğini ve arayüzün Mastodon ile neredeyse birebir aynı olduğunu belirtiyor. Bu durum, platformun “sıfırdan geliştirildiği” algısına karşı çıkılmasına neden oldu. Öte yandan, Selçuk Bayraktar platformun açık kaynaklı yapısını vurgulayarak, bunun Türkiye’nin dijital ekosistemine katkı sağladığını savunuyor. Açık kaynaklı yazılımların kullanımı, yazılım dünyasında yaygın ve maliyet etkin bir yöntem olarak kabul edilse de, “yerli” söylemi kamuoyunda tartışma yaratmaya devam ediyor.
AVANTAJLAR VE DEZAVANTAJLAR
Merkeziyetsiz platformların avantajları, veri kontrolü, şeffaf algoritmalar ve sansürsüz içerik paylaşımı gibi unsurlarla öne çıkıyor. Next Sosyal, bu özellikleriyle X ve Meta’nın aksine daha özgür ve güvenli bir deneyim vadediyor. Ancak, platformun tek bir sunucuyla hizmet vermesi ve henüz başlangıç aşamasında olması, ölçeklenebilirlik ve kullanıcı çeşitliliği açısından zorluklar yaratabilir. Uzun vadeli başarı, kullanıcı deneyimini iyileştirmeye ve geniş bir kitleyi çekmeye bağlı.
GELECEK İÇİN POTANSİYEL: DİJİTAL HEGEMONYAYI KIRABİLİR Mİ?
Next Sosyal, Bluesky ve Mastodon gibi merkeziyetsiz platformlar, X ve Meta gibi devlerin dijital tahakkümüne karşı alternatif oluşturma potansiyeline sahip. Ancak bu platformların küresel çapta yaygınlaşması, kullanıcı sayısını artırması ve teknik altyapısını güçlendirmesi gerekiyor. Türkiye gibi ülkelerde veri güvenliği ve ulusal egemenlik kaygıları, yerli platformların önemini artırıyor. Fransa, Güney Kore ve Çin gibi ülkelerin yabancı uygulamalara yönelik kısıtlamaları, bu trendin küresel ölçekte büyüyebileceğini gösteriyor. Next Sosyal’in başarısı, kullanıcı odaklı yaklaşımını sürdürmesine ve şeffaflığını korumasına bağlı olacak.
SONUÇ
Next Sosyal, Türkiye’nin dijital bağımsızlığına katkı sağlama hedefiyle yola çıkan, merkeziyetsiz bir sosyal medya platformu olarak dikkat çekiyor. Mastodon altyapısı, T3 AI entegrasyonu ve veri güvenliği odaklı yaklaşımıyla X ve Meta’ya alternatif sunuyor. Ancak “yerli ve milli” iddiası, teknik altyapının yabancı kökenli olması nedeniyle tartışılıyor. Merkeziyetsiz sosyal medya, küresel devlerin etkisini kırmada umut vadetse de, Next Sosyal’in uzun vadeli başarısı kullanıcı deneyimine ve şeffaflığa bağlı olacak.
Yazar: Ersin Çahmutoğlu, ADEO Cyber Security şirketinde siber güvenlik uzmanıdır. Makalelerdeki fikirler yazarına aittir ve Anadolu Ajansı’nın editoryal politikasını yansıtmayabilir.
Kaynak: HABER7.COM
#ESHAHABER.COM.TR #haber #gündem #sondakika #news #press #worldnewsEditor : Eshahaber
