"Terörsüz Türkiye" sürecinde tarihi mutabakat

"Terörsüz Türkiye” hedefi doğrultusunda TBMM’de kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, Kurtulmuş başkanlığında 12’nci toplantısını gerçekleştirdi. TBMM Tören Salonu’nda yapılan toplantıda Ankara Enstitüsü Araştırma Direktörü Hatem Ete bir sunum yaptı.

Ete, “Terörsüz Türkiye” sürecinin uzun zamandır görülmeyen kurucu bir siyasal hamle olduğunu söyledi. Eylül 2024’te siyasetin seçim odaklı mühendisliklerle enerjisini tükettiğini hatırlatarak, bu sürecin kısa sürede neredeyse tüm partilerden destek gördüğünü, Türkiye’yi sahici ve dönüştürücü bir siyaset imkânıyla buluşturduğunu ifade etti. Sürecin yüzyıllık ulus-inşa tarihinde önemli bir makas değişimi sunduğunu belirten Ete, terör ve çatışma etrafında örgütlenen yapıların kendilerini yeni döneme uyarlamak zorunda kalacağını, iç ve dış politikanın da yeni dinamiklerle şekilleneceğini vurguladı.

STRES TESTLERİNDEN GEÇTİ

Ete, sürecin bugüne kadar karşılaştığı stres testlerini başarıyla geçtiğini, bunda bölgesel gelişmelerin ve 2009–2015 arasındaki çözüm süreçlerinden çıkarılan derslerin etkili olduğunu söyledi. Sürecin birçok modelden farklı biçimde “sondan başa doğru” ilerlediğini kaydederek, “PKK’nın fesih ve silah bırakması, devletin atacağı adımların sonrasına bırakılmıyor. Bu, hem başarı ihtimalini artırıyor hem de sürenin kısalmasını ve provokasyonların engellenmesini sağlıyor” dedi.

Buna rağmen sonraki safhaların görece daha zor olacağını vurgulayan Ete, iktidarın risklerden, muhalefetin ise iktidarın olası avantajlarından çekindiğini söyledi. Seçmenin oy davranışının tek meseleye bağlı şekillenmediğini, partilerin konuyu nasıl ele aldığına göre tercih yaptığını ifade ederek, sürecin kimseye garanti, avantaj veya dezavantaj sağlamadığını dile getirdi.

TOPLUMSAL DESTEK ÇOK YÜKSEK

Ekim’den bu yana yapılan ölçümlerde çözüm sürecinin seçmen davranışına doğrudan etki etmediğini belirten Ete, “Toplumun sürece verdiği destek yüzde 60’larda, ‘PKK’nın silah bırakmasını öngören süreç iyi mi olur kötü mü olur’ diye kabaca basitleştirip sorduğunuzda bu destek yüzde 70’lere çıkıyor” diye konuştu.

Bu desteğin, Türkiye’deki keskin kutuplaşmaya rağmen çok yüksek bir toplumsal mutabakata işaret ettiğini söyleyen Ete, toplumun süreci ülkenin geleceğini esir alan bir yükten kurtulmaya yönelik sosyal sorumluluk olarak gördüğünü belirtti.

SURİYE FAKTÖRÜ

Ete, sürecin en önemli testlerinden birinin Suriye meselesi olacağını ifade etti. Türkiye’nin, PKK’nın silahsızlandırılmasına dönük ivmeyi kaybetmeden Suriye tasavvurunu da sürdürebileceğini söyledi. “Yasal düzenlemeler için Suriye ön koşul mu olacak, yoksa öncelik PKK’nın silah bırakmasına mı verilecek” sorusuna verilecek cevabın sürecin kaderini belirleyeceğini vurguladı.

Devlet ile PKK arasında, silah bırakma ve yasal düzenlemelerin eş zamanlı mı yoksa art arda mı yürütüleceği konusunda görüş ayrılıkları bulunduğunu, bu nedenle iki ayın durağan geçtiğini söyledi. Durağanlığın sürmesinin sorunlara yol açacağını, bu noktada stratejik aktörlerin devreye girmesi gerektiğini dile getirdi.

YENİ BİR DÖNEMİN EŞİĞİ

Ete, süreçte tereddüt, güvensizlik, gecikme veya provokasyonların yaşanabileceğini ancak eşik aşıldığında Türkiye’nin yeni bir döneme gireceğini vurguladı. Silahın gündeme gelmesinin zorlaşacağını, terörün siyasal kültüre taşıdığı unsurların ayıklanacağını söyledi. “Terör siyaseti güvenlikleştirdiyse, terörün yokluğu da siyaseti sivilleştirecektir. Bu da demokratik siyaseti güçlendirecektir” dedi.

Kaynak: HABER7.COM